Nieuwe KB’s zijn een feit

Ze zijn lang aangekondigd, er is veel over geschreven en er is vooral zeer hard aan gewerkt. Nu is er eindelijk witte rook, want de koninklijke besluiten rond de bekwame helper en de activiteiten uit het dagelijkse leven (ADL) en een aanpassing van het KB 1990 zijn in het Staatsblad gepubliceerd op 29 februari 2024.

Het KB over ADL bepaalt de concrete voorwaarden waaraan voldaan moet zijn om bepaalde activiteiten binnen de gezondheidszorg niet langer door verpleegkundigen, maar door niet-gezondheidszorgbeoefenaars te laten uitoefenen op een legale manier.

Het KB van de bekwame helper geeft dan weer een wettelijke context over de technische verpleegkundige handelingen die gedelegeerd worden naar een mantelzorger of bekwame helper. Het bevat een lijst van technische verstrekkingen en de voorwaarden voor de uitoefening ervan, net zoals de vereiste opleidingsvoorwaarden.

Tot slot werd ook het KB van 18 juni 1990 aangepast. Dit is een lijst met verpleegkundige handelingen die door een arts of tandarts aan verpleegkundigen worden toevertrouwd, net zoals de manier van uitvoeren en de kwalificatievereisten die nodig zijn om de handelingen te mogen uitvoeren. Dit KB kreeg een update.


Marc Van Bouwelen stopt als voorzitter TCV

Op 8 februari zwaaide Marc Van Bouwelen, Mavabo voor de vrienden, af als voorzitter van de Technische Commissie voor Verpleegkunde (TCV). Dit was meteen de laatste keer dat de TCV samenkwam, aangezien deze binnenkort samenvloeit met de Federale Raad voor Verpleegkunde (FRV). De Federale Raad geeft aan de minister advies over de algemene ontwikkeling van het beroep, de Technische Commissie over de handelingen van de verpleegkundigen.

Marc zetelde al in de TCV sinds 2001 en leidde de verpleegkunde door enkele woelige wateren. Daarin nam hij steeds een verbindende rol op, met een neutrale blik op de standpunten die op tafel lagen. Dit maakt dat hij zowel door alle leden als door de betrokken beroepsorganisaties zeer gerespecteerd werd.

Op de afscheidszitting had Marc voor elk lid van de TCV een cadeautje mee: een koffietas met de lamp van Florence Nightingale en TCV erop gedrukt. Zo attent is hij sinds zijn aanstelling als voorzitter in 2007 altijd geweest. Toen nam hij de fakkel over van Thierry Lothaire (FNIB, 2001-2007), die hem op zijn beurt overnam van Rene Tytgat (NVKVV 1995-2001). In de bijna vijftig jaar van de Commissie werden regelmatig verantwoordelijken van NVKVV als voorzitter verkozen.

Op professioneel vlak is Marc al enkele jaren met pensioen. Al valt daar in de praktijk niet veel van te merken. Hij blijft actief als verpleegkundige in een woonzorgcentrum, is vertaler voor het Koninklijk Legermuseum in Brussel, neemt zijn kleinkinderen op sleeptouw (of andersom) en is met het Rode Kruis op verschillende festivals te vinden.

Binnen onze beroepsorganisatie zet hij zich al jaar en dag, met hart en ziel, in als lid en secretaris van de Juridische Adviesgroep. Samen met professor Marc Sabbe (KU Leuven) en Defensie ontwikkelde hij ook de opleiding rampenmanagement. Niet geheel onlogisch als je weet dat hij jarenlang actief was als spoedverpleegkundige in het Stuivenbergziekenhuis (Antwerpen) en zijn kennis doorgaf in een aantal onderwijsinstellingen.

Vanuit NETWERK VERPLEEGKUNDE zijn we ontzettend dankbaar voor de onvermoeibare inzet van Marc en zijn sterke bijdrage aan de ontwikkeling van het verpleegkundige beroep. We zetten hem dan ook graag eventjes letterlijk in de bloemetjes. Bedankt, Marc!

De TCV wordt voortaan opgenomen in de FRV als een vaste werkgroep. Het werk is dus nog niet gedaan. Edgard Peters was als voorzitter van de FRV aanwezig op de laatste zitting van de TCV als zelfstandig orgaan. Hij beloofde alvast de leden onder zijn hoede te nemen wanneer de werkgroep verder vorm krijgt.


Gratis online carrière- en opleidingswijzer via Careēr

Meer dan 6.000 openstaande vacatures in zorg en welzijn. Dat vraagt gezamenlijke inspanningen. Daarom lanceren Vlaams minister Hilde Crevits, Vlaams Zorg- en Welzijnsambassadeur Candice De Windt en de sociale partners de volgende fase van Careēr. Het project bestaat uit meerdere campagnegolven per jaar om zoveel mogelijk Vlamingen te bereiken, van studenten tot zij-instromers. Zo is er voortaan de gratis carrière- en opleidingswijzer, die je online kan raadplegen.

Via care-er.be kan je een vragenlijst invullen over je interesses, studies, huidige werksituatie, … De tool oriënteert je dan naar een opleiding of job in de domeinen zorg en welzijn, en koppelt er meteen informatie over financiële tegemoetkomingen aan voor wie voor een knelpuntberoep kiest.

Niet toevallig wordt deze campagne nu gelanceerd, op het moment dat scholieren en studenten een studiekeuze maken. Candice De Windt: “Zij zijn volop bezig met de vraag: wat wil ik worden of doen in het leven? De komende weken en maanden zal Careēr hen via een uitgekiende campagne en boodschappen op maat prikkelen om na te denken over de vraag: ‘Zorg of welzijn, is dat iets voor mij?’ Want ook al zijn we heel blij met het stijgend aantal inschrijvingen in de opleidingen, we mogen nu niet op onze lauweren rusten.”

Daarnaast richt Careēr zich natuurlijk ook naar mensen die al aan het werk zijn, al dan niet in een andere sector. Daarom bundelt de website heel wat nuttige informatie over de zowat dertig zorg- en welzijnsberoepen, steunmaatregelen, opleidingen, vacatures, inleefmomenten, … Op basis van jouw interesses en vaardigheden zoekt de carrièrewijzer de loopbaan die bij je past.


Nieuwe cijfers actieve verpleegkundigen

De Planningscommissie brengt het aantal actieve Belgische verpleegkundigen tussen 2019 en 2021 in kaart met een nieuw rapport. Dit geeft een gedetailleerde beschrijving van de activiteit van de verpleegkundigen: leeftijd, geslacht, gewest, gemeenschap, diploma, activiteitssectoren en beroepsstatus.

In het rapport worden drie soorten beroepsbeoefenaars gedefinieerd:

  • Beroepsbeoefenaars gemachtigd om het beroep uit te oefenen (LTP): 223.624 in België, waarvan 133.779 in de Vlaamse Gemeenschap en 89.845 voor de Franse Gemeenschap.
  • Actieve beroepsbeoefenaars op de Belgische arbeidsmarkt: 153.167 actieve verpleegkundigen (68 procent van de LTP-groep) waarvan 78 procent als loontrekkende, 12 procent als zelfstandige en 9 procent die een activiteit als loontrekkende met een activiteit als zelfstandige combineerde.
  • Beroepsbeoefenaars actief in de Belgische gezondheidszorgsector: 134.413 verpleegkundigen (60 procent van de LTP-groep) werken in de gezondheidszorgsector.

Het volledige rapport raadpleeg je via http://www.health.belgium.be/hwf.


Toekomstagenda voor het werken in de zorg beschikbaar

De zorg wordt geconfronteerd met grote uitdagingen en veranderingen op vlak van organisatie, leiderschap, innovatie en digitalisering. Dat is de conclusie van het rapport Toekomstagenda voor het werken in de zorg. Het rapport is het resultaat van een historisch participatief traject met de sociale partners en de beroepsorganisaties, waaronder ook NETWERK VERPLEEGKUNDE, in navolging van een uitnodiging van de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke.

De Toekomstagenda geeft een globaal en breed overzicht van de aspecten die raken aan de aantrekkelijkheid van het werken in de zorg, en vertrekt vanuit de beleving van het zorgpersoneel zelf. Het rapport omvat drie luiken:

  • Een omschrijving van vaststellingen op het terrein,
  • De reeds genomen maatregelen,
  • Mogelijke pistes van oplossingen.

“Het is een bijzonder lijvig document geworden. Dit is het resultaat van vele intensieve gesprekken”, zegt Ellen De Wandeler, algemeen coördinator van NETWERK VERPLEEGKUNDE. “We kijken tevreden terug. Voor het eerst in lange tijd werd een gemeenschappelijke visienota geschreven, wat historisch is en hopelijk ook duurzaam voor de toekomst. Het rapport biedt heel wat mogelijkheden om het beleid de komende jaren op te enten. Zeker voor wat betreft arbeidsvoorwaarden, recht op vorming, stagemogelijkheden, … Het is noodzakelijk om hier nu dringend mee aan de slag te gaan en zo tegemoet te komen aan de terechte verzuchtingen van verpleegkundigen.”

Raadpleeg het volledige rapport: https://www.netwerkverpleegkunde.be/file?fle=1356623&ssn=8563602ccfeef82d6e0c7534049e49210da0c68a


Nood aan nieuw beroepskwalificatiedossier VVAZ

NETWERK VERPLEEGKUNDE vraagt aan het Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS) om het beroepskwalificatiedossier voor de verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg (VVAZ) aan te passen. Dit is nodig om tegemoet te komen aan de recente hervormingen en door de lopende wetteksten over de verschillende verpleegkundige profielen. De VVAZ neemt een andere rol en functie waardoor het huidige beroepskwalificatiedossier niet langer voldoet aan de noden in het werkveld. Daarnaast hoopt NETWERK VERPLEEGKUNDE mee aan tafel te mogen zitten bij het samenstellen van een werkgroep voor dit beroepskwalificatiedossier.


Onafhankelijke waarderingstool voor zorgaanbieders

Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Hilde Crevits laat een digitale waarderingstool ontwikkelen voor zorgaanbieders in de residentiële ouderenzorg, zorginstellingen voor personen met een handicap, jeugdhulp en kinderopvang. Het gaat om een pilootproject van twee jaar dat deze lente start.

Hiermee wil de minister online waarderingen en reviews van gebruikers van dienstverleners in de zorgsector verzamelen op een onafhankelijk gemodereerd platform. Dit draagt bij tot het delen van betrouwbare ervaringen met het bredere publiek. Het verhoogt ook de transparantie, informatie en interactie, heeft een potentieel effect op kwaliteitsverbeteringen en schenkt aandacht aan positieve verhalen en ervaringen binnen zorg en welzijn.


Opleiding ambulanciers in volgende fase

In een persbericht laat Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts weten dat tien Centra voor Volwassenonderwijs (CVO’s) binnenkort de opleiding ambulante zorg mogen inrichten. Daarmee worden cursisten opgeleid tot de beroepskwalificatie eventhulpverlener of ambulancier niet-dringend patiëntenvervoer (NDP). Deze opleidingen zijn onder meer nodig om de kwaliteit van het patiëntenvervoer te garanderen en om de personeelstekorten in de sector te bestrijden.

De vraag naar eventhulpverleners en ambulanciers NDP is zeer groot. Deze beroepskwalificaties zijn vrij nieuw, waardoor er voor ambulanciers NDP bijvoorbeeld nog geen opleiding bestond. Onder meer beroepsorganisatie Belgambu strijdt al jarenlang voor zo’n opleiding om de kwaliteit van het patiëntenvervoer te verhogen. Zo zaten ze rond de tafel met CVO MIRAS en Katholiek Onderwijs Vlaanderen, en droegen ze actief bij aan het opstellen van opleidingsprofielen die bij de nodige beroepskwalificaties passen. Op die manier kreeg een geschikt curriculum voor de opleidingen vorm, ondersteund door de sector. De doorgroei van kandidaten, van eventhulpverlener naar ambulancier NDP en naar hulpverlener-ambulancier, stond hierbij centraal. Het resultaat is een uniform basispakket dat over heel Vlaanderen kan uitgerold worden.

Voortaan mogen dus tien CVO’s beide opleidingen van ofwel 100 lestijden van elk 50 minuten voor eventhulpverlener of 230 lestijden voor ambulancier NDP aanbieden. Het gaat om de centra in Antwerpen, Brussel, Gent, Mechelen, Leuven, Kortrijk, Genk, Herentals, Diest en Nieuwpoort. Er worden nu volop lesgevers gezocht en er wordt gewerkt aan passend cursusmateriaal. De opleidingen zouden van start gaan in september 2024.


Nursing.be legt de boeken neer

Sinds 1 februari 2024 stopte Nursing.be. Dat stond te lezen in een brief gericht aan alle abonnees. Als brede beroepsorganisatie voor verpleegkundigen in Vlaanderen kunnen we niet anders dan op dit nieuws te reageren. Wie een abonnement had op de Vlaamse versie van het tijdschrift, zal voortaan namelijk enkel nog toegang hebben tot artikels uit Nederland, gericht op het zorglandschap bij onze noorderburen. Geen nood. Netwerk Verpleegkunde magazine is het alternatief voor deze abonnees en is vandaag het enige magazine dat zich specifiek richt naar verpleegkundigen in Vlaanderen.

NETWERK VERPLEEGKUNDE vond in Nursing jarenlang een trouwe partner. Toch merkten we dat de nood aan een eigen magazine zich steeds meer opdrong. Het doorduwen van Vlaamse content bleef hardnekkig tegengehouden, en ook de financiële middelen stonden haaks tegenover de noden en interesses van onze leden. Toen we Netwerk Verpleegkunde magazine oprichtten, was het onze ambitie om ons te richten op de specifieke noden van alle Vlaamse verpleegkundigen met inhoud op maat van het Belgische werkveld. Die brede aanpak is vandaag nog steeds ons centrale uitgangspunt. Mede daardoor blijft Netwerk Verpleegkunde groeien en versterken we ons magazine negen keer per jaar met input van vakmensen verspreid over heel Vlaanderen.


Onderzoek naar onvervulde medische behoeften

Zorg wordt nog te vaak bepaald door het beschikbare aanbod en te weinig volgens de behoeften van zorgvragers. Daarom zet België tijdens het voorzitterschap van de Europese Raad het thema onvervulde medische behoeften centraal via het NEED-project. Dit wordt financieel ondersteund door Belspo en geleid door het KCE en Sciensano. Ook het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG), het RIZIV en de Hoge Gezondheidsraad werken mee.

Het doel van dit onderzoek is om beleidsbeslissingen rond de ontwikkeling, verstrekking en terugbetaling van zorg beter af te stemmen op zorgvragers en de samenleving. Zo worden de beschikbare middelen ingezet in domeinen waar de noden het grootst zijn. Het KCE ontwikkelde een methode om deze onvervulde medische behoeften te identificeren. Deze moet nu wetenschappelijk gevalideerd worden door ze toepassen op de ziekte van Crohn en melanoom.

Alle informatie vind je op health-needs.eu/index.php/nl.

KCE home page