Afdeling in de kijker

Als een afdeling naar voren wordt geschoven door een oud-patiënt, dan moet het wel de moeite zijn. Dat gebeurde bij het team van Claudia Peeters, coördinerend hoofdverantwoordelijke op de dienst intensieve zorg en medium care van het AZ Sint-Maarten. Ze zet trots haar ‘team Awesome’ in de kijker.

De dienst intensieve zorg en medium care in het Mechelse AZ Sint-Maarten bestaat uit ongeveer 56 verpleegkundigen. De groep is momenteel verdeeld over drie afdelingen, al heeft dat geen impact op de hechte sfeer. “Iedereen is heel flexibel en bereidwillig”, zegt coördinerend hoofdverantwoordelijke Claudia Peeters. “Er heerst een open cultuur binnen het verpleegkundige en artsenteam waarbij we elkaar versterken met hetzelfde doel voor ogen. Dat zal nog verbeteren wanneer we deze zomer fusioneren tot een grote dienst waar we het beste van alle afdelingen kunnen combineren.”

Een warm verhaal schrijven

De dienst intensieve zorg en medium care is een heel gestructureerde afdeling. Met ruim 150 werkafspraken wil men fouten zoveel mogelijk uitsluiten. Strikte regels zijn noodzakelijk in een hightech omgeving maar het team zet compenserend in op warme en individuele zorg aan de patiënten. Claudia: “Tussen de regels door is alles mogelijk. Een partner laten bijslapen, met warme kleren aan en een zuurstoftank bij de hand een frisse neus halen, na de bezoekuren toch belangrijke personen toelaten voor de broodnodige ondersteuning van een patiënt. Het lijken kleine dingen, maar ze maken echt het verschil.”

Initiatief vanop de werkvloer

Het ziekenhuis hanteert een shared governance-principe waardoor medewerkers inspirerende ideeën zelf vormgeven en mee het beleid mogen maken. “De werkgroep ‘tussen de regels’ moedigt bottom-up initiatieven aan en zet bevlogen zorgmedewerkers in de kijker”, aldus Claudia. “Binnenkort licht een van onze collega’s haar ‘daarom doe ik het’ toe in een artikel dat we ziekenhuisbreed publiceren. De drive van dit ‘team Awesome’ is zalig. Ze doen geen dingen omdat het moet, wel omdat ze willen. Recht uit het hart.”

Algemeen directeur Mieke Van Acker van woonzorgcentrum De Zonnewende in Meulebeke twijfelde niet over welke afdeling ze in de kijker wou zetten. Ze stelde resoluut haar twintigkoppige onderhoudsteam voor. Zij verzetten zowel voor als achter de schermen heel waardevol werk. “Hun wendbaarheid is hun grootste troef. Zonder hen kan ons woonzorgcentrum niet draaien”, vertelt Mieke trots.

Het onderhoudsteam van woonzorgcentrum De Zonnewende in Meulebeke staat dagelijks in voor onder andere de schoonmaak van de instelling, het op- en afdienen van de maaltijden en de was en de plas. Dat doen ze steeds met een glimlach en vanuit de behoefte van de zorgvragers. “Sinds enkele jaren hebben we in De Zonnewende een vraaggestuurde werking”, legt algemeen directeur van De Zonnewende Mieke Van Acker uit. “Zeker voor het onderhoudsteam betekende dat een grote verandering in hun schema’s. Vaak brengt verandering weerstand, maar dit team omarmde de situatie met de glimlach.”

De vraaggestuurde werking vereist heel wat flexibiliteit van het personeel. Bewoners krijgen inspraak over wat en waar ze willen eten of wanneer de kamer schoongemaakt wordt. Mieke: “Ik bewonder de dynamiek van het onderhoudsteam elke dag. Het principe van ‘survival of the fittest’ gaat bij ons niet op. Hier werken we samen aan de meest optimale zorg voor en met onze bewoners. Wendbaarheid is hierbij de grootste troef.”

Waardegevoel vergroten

Hoewel een onderhoudsteam eerder een ondersteunende rol heeft, maken deze twintig mensen net voor de schermen het verschil. Ze betrekken de ouderen zelfs bij de uitvoering van huishoudelijke taken. “Dit team zette mee de vraaggestuurde werking in beweging. Ze hebben veel contact met de bewoners en daardoor een goed zicht op de noden. Sommige bewoners leven helemaal op als ze mogen helpen afwassen of de planten verzorgen. Het vergroot hun waardegevoel en versterkt het welbevinden. Dat is een mooie verdienste van deze ploeg”, benadrukt Mieke. “Ze zijn vriendelijk, professioneel en hebben een goede attitude. Ik ben trots dat ze deel uitmaken van ons woonzorgcentrum.”

Als interimverpleegkundige bij Randstad wordt Christel Segaert flexibel ingezet op verschillende afdelingen in diverse ziekenhuizen. Al vijftien jaar lang geeft ze elke keer het beste van zichzelf, zonder compromissen. Ze werd daarom door Randstad genomineerd als Parel van een Verpleegkundige. Op het moment van dit interview was Christel voltijds tewerkgesteld op de dienst intensieve zorg pediatrie in het UZ Gent.

“Het is een groot team maar we hangen heel sterk aan elkaar”, steekt Christel van wal. “Op een dienst intensieve zorg is de nauwe band onder collega’s echt belangrijk. Het is allesbehalve rozengeur en maneschijn. Er zijn veel emoties en we gunnen elkaar de tijd om te ventileren. Bovendien rekenen we op een fantastische psychologe die het team ondersteunt.” Volgens Christel spelen de goede richtlijnen op de afdeling een grote rol. Die helpen bij het communiceren onderling en met patiënten en bezoekers. Door die duidelijke, transparante aanpak is er meer respect en begrip voor elkaar.

Wisselwerking tussen alle partijen

Als verpleegkundige gespecialiseerd in intensieve zorg en pediatrie wordt Christel voornamelijk ingezet op deze afdelingen. Hoewel het vaak zware shiften zijn, haalt ze enorm veel voldoening uit haar werk. “Het is een moeilijke maar dankbare job. Een goede samenwerking tussen alle partijen is essentieel. De verslagen worden na elke shift ter harte genomen zodat we steeds in staat zijn de artsen en naasten zo goed mogelijk te informeren. Zeker op pediatrie is het ook een beetje zorgen voor de ouders. Dat wordt zichtbaar gewaardeerd. Heel regelmatig ontvangen we attenties waaruit hun dankbaarheid blijkt, handwerkcreaties van tijdens het wachten bijvoorbeeld.”

Attenties voor elkaar

Op de dienst waar Christel werkt, wordt goed voor elkaar gezorgd zowel tijdens moeilijke momenten als op doordeweekse dagen. “Het is bijvoorbeeld een traditie dat de artsen elke zondag taart meebrengen voor alle medewerkers. Ook naast het werk zien we elkaar af en toe. We carpoolen met een paar en gingen al eens naar een toneelvoorstelling. De intensieve, vaak langdurige zorgtrajecten scheppen een heel mooie, intense band.”

Tijdens de Week van de Verpleegkundigen in september werd Debby Schepens door haar collega’s van Team-Care in de bloemetjes gezet. Ze werd verkozen als Parel van een Verpleegkundige voor haar niet-aflatende inzet voor zowel haar collega’s als haar patiënten. Debby vindt een goede zorg pure logica en is trots dat iedereen in haar team dit als uitgangspunt hanteert.

Sinds begin 2023 neemt Debby Schepens de rol als adjunct op in Team-Care, een groep van negen gemotiveerde thuisverpleegkundigen in de regio Gavere, Kruisem, Zwalm en Eke-Nazareth. “De samenwerking in ons team loopt op wieltjes omdat we dezelfde visie delen: goede totaalzorg is voor ons het uitgangspunt. Daar handelen we naar.“

Rekenen op elkaars talenten

Om als groep van thuisverpleegkundigen de snaren gelijk te stemmen is een transparante communicatie en regelmatig overleg essentieel. Het team waakt over een goede verdeling van het werk. “We garanderen een overlap van onze patiënten zodat de zorg nooit onder druk komt te staan. Alle rondes zijn mooi verdeeld, rekening houdend met ieders work-lifebalance en kwaliteiten. We staan op een lijn: we doen wat we kunnen voor de best mogelijke zorg.”

Hechte groep

De thuisverpleegkundigen van Team-Care werken allen andere shiften, op andere plekken, met andere patiënten. Toch is de band onderling ongelooflijk sterk. “Al zijn we met negen en staan we niet op een afdeling, we hangen heel sterk aaneen. Ook in onze vrije tijd hebben we een goed contact. We voelen ons betrokken bij elkaars werk en er is een groot vertrouwen. Verkozen worden als Parel van een Verpleegkundige is voor mij echt een blijk van appreciatie, maar zonder hen stond ik hier niet. Ik ben mijn collega’s dan ook ontzettend dankbaar.”

Het Parkinsondagcentum, verbonden aan AZ Delta in Roeselare, bestaat tien jaar. Dat vonden de verpleegkundigen de ideale gelegenheid om hun coördinator Stefaan Vandekinderen in de bloemetjes te zetten. Ze nomineerden hem als parel van een verpleegkundige bij NETWERK VERPLEEGKUNDE. Hij reageerde zeer verrast en enthousiast toen hij vernam dat hij een van de vier winnaars werd. Stefaan zelf geeft aan dat zijn inzet gevoed wordt door de kracht en de betrokkenheid van zijn team.

AZ Delta is erkend als multidisciplinair centrum voor de behandeling van patiënten die lijden aan de ziekte van Parkinson. Een multidisciplinair team stelt in overleg met de patiënt en eventuele mantelzorgers een uniek zorgplan samen met als doel de patiënt zo lang mogelijk zelfredzaam te houden. De werking van het Parkinsondagcentrum is daarom zeer laagdrempelig. “Ons team bestaat uit een vaste, hechte groep medewerkers”, zegt Stefaan. “Iedereen kent elkaar en de patiënten. Dat bevordert de sfeer en de samenwerking. We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen. Ons zorgconcept is uniek en daar zijn we trots op.”

Tomeloze inzet voor de dienst

Het Parkinsondagcentrum heeft een breed scala aan therapieën en organiseert naast revalidatie en medische programma’s ook vrijblijvende groepsactiviteiten voor patiënten. Daarnaast zijn er voor mantelzorgers specifieke ontmoetingsmomenten. Stefaan: “Het leven met Parkinson en zorgen voor iemand met de ziekte is zwaar. Daarom zetten we bewust in op verbindende vrijetijdsactiviteiten: zwemmen, een wandeling, een zangnamiddag. Het is altijd heel plezant. Sommige personeelsleden komen dan vrijwillig meehelpen. Dat siert onze dienst echt. Iedereen in dit team begrijpt wat we doen en waarom we het doen. We maken tijd en luisteren naar onze doelgroep. Dat resulteert in diepgaande, vertrouwde zorg waar zowel de patiënt als de hulpverleners van genieten. De tomeloze inzet van mijn collega’s is mijn drijfveer om het goed te blijven doen.”

Team Zorg bestaat uit een gemotiveerde groep zelfstandige thuisverpleegkundigen. Hun activiteiten worden aangestuurd door coördinator Geert Boey. Zijn collega’s noemen hem een rots in de branding omdat hij er elke dag opnieuw staat. Voor hen, voor de patiënten en voor zijn gezin, op goede en lastige momenten. Ze nomineerden hem dan ook Parel van een Verpleegkundige. Met succes, want Geert is verkozen tot een van de winnaars.

“Toen ik 24 jaar geleden deze functie aannam, wist ik niet zo goed wat te verwachten”, vertelt Geert Boey, coördinator bij Team Zorg en zelf verpleegkundige. “De collega’s namen mij op sleeptouw en leerden me de kneepjes van het vak. Toch ontwikkelde ik al snel mijn eigen stijl. Aanvankelijk zei men dat ik ‘wat meer haar op mijn tanden moest krijgen’, maar ik hield voet bij stuk. Team Zorg kent een heel laag personeelsverloop. Dat bewijst dat het hier aangenaam werken is en dat mijn aanpak werkt.”

Gedragen beleid

Goede afspraken, duidelijke communicatie en rekening houden met elkaar zijn drie pijlers van de dienst. Zo probeert Geert de balans tussen werk en privé te waarborgen. Dat betekent dat hij zelf regelmatig inspringt bij afwezigheden. Dat wordt gewaardeerd. “We bespreken maandelijks tijdens ons teamoverleg de stand van zaken: nemen we nieuwe patiënten aan? Wat loopt goed of minder goed? Wie heeft ondersteuning nodig? Door de vinger aan de pols te houden, kan ik optimaal coördineren en ingrijpen waar nodig. Zo staan de collega’s achter genomen beslissingen, voelen ze zich verbonden en dragen we allemaal dezelfde visie uit op de werkvloer.”

Tevreden werknemers geven tevreden patiënten

Geert hecht veel belang aan het welzijn van zijn medewerkers. “Zij zorgen voor anderen, dus ik voor hen. Een tevreden medewerker presteert beter. Patiënten hebben er alle baat bij dat verpleegkundigen zich goed voelen. Regelmatig ontvangen we mailtjes om ons te bedanken. Dat doet deugd. Die erkenning van onze patiënten is hartverwarmend. De gedrevenheid van mijn team neemt de druk weg van mijn schouders. Zij zijn voor mij de echte parels.”

De afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde in het Jessa Ziekenhuis in Hasselt kenmerkt zich door zijn multidisciplinaire werking en verschillende deelafdelingen: een hospitalisatieafdeling, inwendig en chirurgisch kinderdagziekenhuis, speelzaal, slaapeenheid, referentiecentrum wiegendood en een kinderconventie diabetes. De hoofdverpleegkundige en twee adjuncten sturen samen met het medisch diensthoofd de ongeveer zestig medewerkers aan en behouden zo het overzicht over de verschillende eilandjes.

Hoofdverpleegkundige Veerle Lynen wordt bijgestaan door twee adjuncten: Kinny Seron, pediatrisch verpleegkundige en gespecialiseerd in pijn bij kinderen en Najat Jaafouri, verpleegkundige gespecialiseerd in allergie en lid van het VK-team. “Kinder- en jeugdgeneeskunde is een acute afdeling. Onze patiënten hebben de meest uiteenlopende klachten, dat vergt een veelzijdige aanpak”, zegt Kinny. “Daarom wordt het team dagelijks bijgestaan door tal van paramedici. Om het overzicht tussen alle behandelingen en de uniforme missie en visie over de afdeling heen te bewaken, zijn de taken netjes verdeeld. Een goede informatiedoorstroom en een consequente aanpak zijn noodzakelijk voor de optimale ondersteuning van onze patiënten.”

Blijven leren van elkaar

Door de verscheidenheid aan disciplines op de dienst, bezit het team een zeer ruime expertise. Elke middag vergadert een multidisciplinair team van artsen, verpleegkundigen, pedagogische medewerkers, diëtisten en psychologen om de verschillende patiënten te bespreken. Toch leren de medewerkers ook nog dagelijks nieuwe vaardigheden. “Je weet veel meer als je samenwerkt. Toen we voor het eerst patiënten met een eetstoornis op de afdeling hadden, bijvoorbeeld, volgden enkele medewerkers specifieke opleidingen en deelden deze kennis met hun collega’s. Hier hebben we ondertussen veel over bijgeleerd en er een multidisciplinair team rond uitgebouwd. Na intense casussen of ingrijpende gebeurtenissen bespreken we steeds in team hoe we ons voelen, wat er is gebeurd en wat we kunnen bijsturen in de toekomst. Door naar elkaar te luisteren en te leren van elkaar proberen we het telkens beter te doen. Dat maakt onze afdeling zo bijzonder.”

Zorgresidentie Het Dorp in Houthalen-Helchteren is allesbehalve doorsnee. Het 38-koppige team zet zich dag en nacht in om voor de residenten een unieke thuis te maken. Ook directeur Kristof Berings steekt graag zelf de handen uit de mouwen. Het team waardeert zijn inzet duidelijk, want Berings won in 2022 de prijs voor ‘Parel van een Verpleegkundige’.

“Mijn deur staat altijd open”, steekt Kristof Berings van wal. “Ik wil er echt zijn voor mijn personeel, niet alleen hier op kantoor, maar ook op de werkvloer. Zo spring ik geregeld bij waar nodig. Tijdens de pandemie stond ik zelf in de kookpotten te roeren, toen de kok even buiten strijd was, en draaide ik mee tijdens een nachtshift die door ziekte van enkele medewerkers onderbemand was.” De directeur vindt het niet meer dan normaal. Door als leidinggevende af en toe zelf de mouwen op te stroppen, voelt hij wat er leeft in zijn woonzorgcentrum. Het brengt hem dichter bij het personeel en de bewoners. Zo houdt hij vinger aan de pols en kan hij snel en efficiënt inspelen op hun noden. Bovendien brengt het alle betrokkenen dichter bij elkaar: van zorgpersoneel tot bewoners en hun naasten. Dat is waar woonzorgcentrum Het Dorp naar streeft.

Regie over eigen zorg

In zorgresidentie Het Dorp bepalen de bewoners zelf hoe hun dag eruitziet. In overleg met hen en hun families bekijkt het team welke zorg iemand verkiest. Die kan steeds bijgestuurd en aangepast worden. “We zorgen samen voor elkaar en dat loont. Je merkt dat onze bewoners tevreden zijn en hun families ook. Die dankbaarheid en dat positieve stralen ook af op het personeel. Iedereen komt met plezier werken. Er heerst een ongelooflijk gemoedelijke sfeer en daar maak ik dus heel graag een deel van uit”, besluit Kristof. “Ik ben dan ook vereerd dat mijn collega’s mij nomineerden als ‘Parel van een Verpleegkundige’. Het was een zeer aangename verrassing. Hierdoor ben ik nog meer gedreven om onze manier van werken samen met hen verder te zetten.”

Tinne Michiels is hoofdverpleegkundige op afdeling De Ster van WZC Sint-Barbara in Herselt. Ze werd in oktober in het geheim door haar collega’s genomineerd als Parel van een Verpleegkundige en tot haar eigen grote verrassing sleepte Tinne die titel in de wacht. Ze omschrijft haar afdeling als thuiskomen bij een tweede familie.

De Ster is de kleinste open afdeling in woonzorgcentrum Sint-Barbara, met een compact maar zeer gedreven team. Dat heeft als voordeel dat iedereen elkaar op de werkvloer door en door kent. “Het team zou alles voor elkaar en voor de bewoners doen. Dat mes snijdt aan twee kanten. We horen vaak van familieleden dat het hier zo’n warme omgeving is. Dat doet enorm veel deugd”, vertelt Tinne.

Tinne geeft aan dat de sfeer elke dag goed zit en dat iedereen met plezier komt werken. Regelmatig organiseert het team speciale activiteiten om de onderlinge band nog te versterken. “Afgelopen zomer deden we een wandeling met allerlei opdrachten op tablets. Iedereen gaf het beste van zichzelf. We hebben er zo van genoten. Ook het kerstfeestje in december is een vaste traditie. Dan zitten we samen voor een heerlijk diner en verrassen we elkaar met geschenkjes. Het zijn misschien kleine dingen, maar voor ons team zijn het net die zaken die ertoe leiden dat we zo graag komen werken.”

Ook samen huilen hoort erbij

Dat het team zorg draagt voor elkaar, kon Tinne aan de lijve ondervinden. “Er werd borstkanker bij mij vastgesteld. Van bij het ontdekken van mijn knobbeltje tot nu krijg ik dagelijks berichten van mijn collega’s om te vragen hoe het gaat. Als het fysiek lukt, vind ik het heerlijk om even terug naar mijn tweede thuis te gaan. Zo repeteerden we kort na mijn operatie in december samen voor het lied dat we met onze afdeling brengen op het feest voor 100 jaar Sint-Barbara. We hebben al ontzettend veel samen gelachen, maar ook geweend. Dat hoort erbij.”

Je kent ze wel, de Wit-Gele Kruisautootjes die Vlaamse wegen doorkruisen. De ene wagen maakt al wat meer vaart dan de andere, maar opvallen doen ze ongetwijfeld. Behalve in Mechelen stad, want daar kiest de meerderheid van het verpleegteam voor de fiets. “Toeren met de auto? Nooit meer. Door weer en wind neem ik de fiets. Het verkeer in het centrum van Mechelen is verschrikkelijk. En ik fiets ook gewoon heel graag”, aldus Wim Vandoorne.

Wim is met zijn dertig jaar WGK-ervaring de vaderfiguur van het kleine maar dappere team. “We bellen al eens snel naar Wim”, vertelt collega Silke Struyven. “Weg kwijt? Platte band? Vraag over een patiënt? We kunnen steeds bij elkaar terecht voor raad.”

Krokodillen

“Je moet als thuisverpleegkundige in eerste instantie wel altijd zelf de situatie goed kunnen inschatten”, legt Jorien Dens uit. “Pas in tweede instantie kan je terecht bij een collega. Dat is typisch voor de thuisverpleging: we zijn allemaal plantrekkers.” En dat is soms nodig in een stad waar stadskrokodillen schuilen. Heidi De Weser legt uit: “Een stadkrokodil is een oudere dame of heer van stand. Je benadert ze best met de nodige voorzichtigheid, anders kan je wel eens gebeten worden (lacht).”

Ondanks de gevaren die schuilen in de stad, denkt het team er geen seconde aan om hun job in te ruilen voor een andere. Ann Winkelmans werkte tot een half jaar geleden in het ziekenhuis. Ze is erg blij met haar overstap naar de thuisverpleging. “In het ziekenhuis had ik soms het gevoel meer met de administratie bezig te zijn dan met de patiënt. Dat is in de thuisverpleging zeker anders. Ik kan mijn patiënt verzorgen zonder continu gestoord of onderbroken te worden.”